Aandacht voor somatiek te weinig vanzelfsprekend

Woensdag 24 Oktober 2018

Patiënten met een ernstige psychische aandoening (EPA) hebben 70% meer kans op lichamelijke problemen zoals diabetes, COPD en hart- en vaatziekten. Andersom hebben mensen met een ernstige lichamelijke aandoening 30% meer kans een psychische stoornis te ontwikkelen. Deze alarmerende cijfers zijn voor Pro Persona reden om de somatische zorg voor patiënten te verbeteren. Purper sprak met Marijke te Ronde en Esther Klopper, pioniers op het gebied van somatiek binnen de GGZ.  

 

Esther (links) en Marijke (rechts) hebben een missie: de beste somatische zorg voor patiënten in de GGZ. Het Pro Persona onderzoeksproject Somatische Piramide is in zijn opzet landelijk uniek. Er vindt dan ook volop uitwisseling plaats met collega GGZ-instellingen. Ook is er samenwerking met de landelijke taskforce ‘somatiek in de GGZ’.

 

 

Slechte fysieke gezondheid

Psychiater Esther Klopper benadrukt nut en noodzaak van het project: ‘In Nederland hebben we zo’n 216.000 EPA-patiënten. Zij lopen extra gezondheidsrisico’s. Dit komt deels door bijwerkingen en langdurig gebruik van de voor hen noodzakelijke medicatie. De psychische problemen zorgen er ook voor dat deze mensen minder goed voor zichzelf kunnen zorgen. Mogelijke gevolgen kunnen zijn: een ongezond voedingspatroon, weinig lichaamsbeweging, roken en gebruik van alcohol of drugs. Dit leidt uiteindelijk tot een slechtere fysieke gezondheid. Mede hierdoor leven deze mensen gemiddeld 15-25 jaar korter. Wij vinden dat alarmerend.’

 

Commitment op de werkvloer

Het onderzoeksproject is begin dit jaar gestart, en bestaat uit drie onderdelen: lichamelijke gezondheid, farmacotherapie en laboratoriumonderzoek. Projectmanager Marijke te Ronde: ‘Het inventariseren van de huidige situatie is slechts een opstap naar het uiteindelijke doel: bruikbare aanbevelingen om somatische zorg binnen Pro Persona te verbeteren. Dat vraagt om een duidelijk kader waarin taken en verantwoordelijkheden vastgelegd zijn, in alle zorgprogramma’s. Belangrijk is ook het formuleren van een duidelijke visie op somatische zorg. Tijd en aandacht voor somatiek moeten vanzelfsprekend worden. Wij proeven écht commitment op de werkvloer, dat motiveert ons nog eens extra.’

 

Voldoende tijd en faciliteiten

Met het draagvlak voor het project zit het wel goed, ook bij betrokken huisartsen en collega GGZ-instellingen. Het zijn meer de randvoorwaarden die ingevuld moeten worden: Tijd in de agenda en het standaardiseren van procedures. Ook mogelijkheden voor bijscholing en beschikbaarheid van onderzoeksruimten zijn belangrijke randvoorwaarden. Marijke benadrukt het belang van standaardisering: ‘Een mooi voorbeeld is dat er momenteel dertien verschillende somatische screeningslijsten gebruikt worden. Daar moeten er slechts twee of drie van overblijven die goed toegankelijk worden gemaakt in het EPD. Dan doen we wat we moeten doen: optimaal faciliteren.’

 

Goede afspraken met huisartsen

Een andere randvoorwaarde is een duidelijke rol- en taakverdeling tussen GGZ en huisartsen. Esther: ’Onze visie is dat wij de somatische zorg niet moeten overnemen van de huisartsen, maar dat behandelaren in de GGZ een signalerende rol hebben. Huisarts en GGZ-behandelaar moeten elkaar goed op de hoogte houden van de behandeling, ook bij ontslag. Afspraken over wie welke zorg levert zijn essentieel. Je wilt sluitende ketenzorg, zodat mensen niet van de radar verdwijnen.’


Naar het nieuwsoverzicht